حس چشایی با افزایش سن به تدریج کمرنگ می شود و از بین می رود

با چه اندام هایی طعم و مزه را احساس می کنیم؟

چشایی یکی از حواس پنج گانه ما است. طعم موقعی حس می شود که یک ماده در دهان به طور شیمیایی با گیرنده های جوانه های چشایی واکنش نشان می دهد.
چشیدن همراه با بوییدن (بویایی) و تحریک عصب سه قلو (بزرگ ترین اعصاب جمجمه ای)، طعم ها و برداشت های حسی ما ازمواد غذایی و یا مواد دیگر را تعیین می کند. انسان ها طعم و مزه را از طریق اندام های حسی ای به نام جوانه های چشایی، که در نوک زبان متمرکز است درک می کنند.

زبان با هزاران برآمدگی کوچک موسوم به پاپیلا پوشیده شده، که به آسانی با چشم غیر مسلح قابل مشاهده اند. در درون هر پاپیلا صدها جوانه چشایی وجود دارد که اندام انتقال طعم و مزه اند. بین 2000 تا 5000 جوانه چشایی در عقب و جلوی زبان واقع شده اند. بقیه در سق، دو طرف و عقب دهان و در گلو قرار دارند.هر جوانه چشایی حاوی 50 تا 100 سلول گیرنده طعم و مزه است.

بین 2000 تا 5000 جوانه چشایی در عقب و جلوی زبان واقع شده اند

حس چشایی با افزایش سن به تدریج کمرنگ می شود و از بین می رود. حس چشایی را می توان به شیرینی، ترشی، شوری، تلخی و اومامی (واژه ای ژاپنی، به طعم پنجم معروف است) دسته بندی کرد. جوانه های چشایی قادرند از طریق کنش و واکنش با مولکول های مختلف و یا یون ها میان مزه های مختلف تمایز قایل شوند. طعم های شیرینی، اومامی و تلخی با اتصال مولکول ها به گیرنده‌های جفت‌شونده پروتئین جی (G) بر روی غشای سلولی جوانه های چشایی ایجاد می شوند. شوری و ترشی وقتی فهمیده می شوند که یون های فلز قلیایی یا هیدروژن وارد جوانه های چشایی می شوند.

هنگامی که از یک طعم هم چیزهای مضر و هم مفید حس می شود، بسته به تأثیری که در بدن ما دارند، همه طعم های پایه یا به صورت بد و یا اشتها آور طبقه بندی می شوند. شیرینی به شناسایی غذاهای غنی از انرژی کمک می کند، در حالی که تلخی به صورت یک علامت هشدار دهنده سموم عمل می کند.

طعم های پایه فقط تا حدی در احساس و طعم غذا در دهان شرکت دارند. عوامل دیگر مانند بوییدن که به وسیله اپیتلیوم بویایی بینی شناسایی می شود؛ بافت مواد که از طریق انواع گیرنده های مکانیکی (mechanoreceptors) شناسایی می شود، اعصاب عضلات و غیره نیز مؤثرند. دما نیز به وسیله گیرنده های دما (thermoreceptors) شناسایی می شود.
منبع : www.020.ir